Yaxın Şərqdə artan geosiyasi gərginlik dünya gündəminin əsas mövzularından birinə çevrilib. İran ilə ABŞ arasında münasibətlər son aylarda yenidən kəskinləşib. Bu prosesin region ölkələrinə, o cümlədən Azərbaycana mümkün təsirləri də ciddi şəkildə müzakirə olunmaqdadır. Məhz bu kontekstdə siyasi şərhçi Əhməd Şahidov ARB24 Televiziyasının “Nə baş verir” proqramına müsahibə verərək vəziyyəti şərh edib.
Əhməd Şahidov bildirib ki, İranın nüvə proqramı ilə bağlı addımları, regiondakı silahlı qruplara verdiyi dəstək və İsrailin ABŞ-a təzyiqləri gərginliyi artıran əsas amillərdir. Onun sözlərinə görə, 2025-ci ilin aprelində Oman vasitəsilə baş tutan dolayı diplomatik təmaslar münaqişənin nəzarətdən çıxmasının qarşısını almaq məqsədi daşısa da, tərəflərin mövqeləri hələ də bir-birindən çox uzaqdır.
Əhməd Şahidov qeyd edib ki, İran nüvə obyektlərini yerin altına köçürüb, yeni raketlər yerləşdirib və regiondakı müttəfiqlərini səfərbər edib. ABŞ və İsrail isə danışıqların nəticə verməyəcəyi təqdirdə hərbi variantın mümkünlüyünü açıq şəkildə bəyan ediblər. Bu isə bölgədə genişmiqyaslı bir qarşıdurma riskini artırır.
Əgər açıq müharibə baş verərsə, bunun ilk nəticələri neft qiymətlərinin artması, beynəlxalq ticarət yollarında pozuntu, Yaxın Şərqdə humanitar böhran və qlobal diplomatik böhran ola bilər. Xüsusilə Hörmüz boğazında baş verəcək hərbi insidentlər dünya iqtisadiyyatını ciddi şəkildə təsirləndirə bilər.
Əhməd Şahidov bildirib ki, Azərbaycan bu proseslərin mərkəzində olmasa da, dolayı təsirlərə məruz qala bilər. İranla sərhəddə yerləşməsi, Naxçıvan vasitəsilə tranzit yolları, Xəzər dənizindəki enerji layihələri və Cənubi Azərbaycanda yaşayan azərbaycanlıların durumu bu riskləri daha da artırır. Eyni zamanda, neft qiymətlərindəki artım Azərbaycan üçün qısamüddətli iqtisadi gəlir vəd etsə də, uzunmüddətli qeyri-sabitlik ciddi təhlükələr yarada bilər.
Əhməd Şahidov sonda vurğulayıb ki, belə bir gərginlik fonunda Azərbaycan neytral mövqeyini qorumağa, regional sabitliyi dəstəkləməyə və balanslı xarici siyasətini davam etdirməyə xüsusi diqqət yetirməlidir.
